Toplumsal ve örgütsel varlık olarak biz insan­ları biçimleyen, bizleri nitelendiren içinde bulun­duğumuz sosyal yaşam koşullarıdır. Bu sosyal yaşam koşullarıyla doğrudan bağıntılı olarak bes­lenen kendimize özgü davranışlarımızı dışavurarak adına “yaşam” dediğimiz kavramı gerçekleştiririz. Bu yaşamımız, şeylerin (her şeyi kastediyorum) bizim için ne ifade ettiklerinin toplamıdır.
Örneğin benim için “A” ifade eden bir şey, bir başkası için “B”, bir başkası için de “C” ifade edebilmektedir ve ben, benim için ne ifade ettiğini yansıtırım. Bu, bizim özel yaşamımızdır. Özel yaşamlarımızın toplamı ise, toplumsal yaşamı oluşturur.
Ünlü Alman filozofu Hegel, “Sarayda başka düşünülür, kulübede başka” derken aslında top­lumsal farklılaşmaya ve onun getirdikleri olan bu farklı anlayışlara dikkat çekiyordu. Bu ifade / anla­yış biçimleri “dış dünyaya” bizim somut davranış­larımız olarak yansır.
Toplumun yazılı olmayan yasalarının önemli bir bölümünü içeren töre, kültürün (Bkz. Kültür Nedir? isimli yazım) spesifik formlarından biri ola­rak her ülkede (kimi benzerlikler ve bazı aynılıklar olsa da) farklıdırlar. Aynı kültürel etkileşimde / değişimde olduğu gibi töresel etkileşimlerde / de­ğişimlerde de esas olarak birebir bir takip söz konu­su olamaz. Bu gibi özgül durumlarda kesin olarak “basitten karmaşığa” yolu izlenir…
İlkel Komünal Toplum döneminde oluşan ve insanlıkla birlikte yok olacak olan töre (doğrusu ve yanlışıyla, fazlası ve eksiğiyle), insanların başta toplumsal olaylar ve ilişkiler olmak üzere bireyle­rin birbirlerine karşı (isteyerek veya istemeyerek) izlemek zorunda oldukları davranışları yönlendiren sosyal bilinçlerden biri olarak yerini sağlama al­mıştır.
Töre cinayetlerine ya da dini nitelik taşıyan recm cinayetlerine istediğimiz kadar karşı çıkalım; bu karşı çıkış “bizim doğrumuz”dur; bunu uygula­yan ve uygulatanlar için doğru olan, “insan ve tanrı yararına” (!!) olan o cinayetlerdir.
İYİDE NEDİR BU TÖRE? İşte törenin tanımlamalarından birkaç örnek:
“1 . Bir toplulukta benimsenmiş, yerleşmiş davranış ve yaşama biçimlerinin, kuralların, göre­nek ve geleneklerin, ortaklaşa alışkanlıkların, tu­tulan yolların bütünü, âdet:
2 . Bir toplumdaki ahlaki davranış biçimleri, adap.”
Törebilim ne demektir?
“Yarar, iyi, kötü vb. sorunları inceleyen, töre ile ilgili bir davranış yasası geliştirilen, neyin uğ­runda savaşılmaya değer, yaşama neyin anlam ka­zandırdığı, hangi davranışın iyi ve hangisinin kötü olduğu gibi sorunları kendine konu edinen bilim, ahlak bilimi, ilmiahlak, ahlakiyat, etik.”
Bizim gibi yarı sömürge, yarı-feodal bir nite­liğe sahip ülkelerin toplumlarında uygulanan töre­lerde bir çok şeyin yanı sıra ön plana çıkan birkaç konu var:
1. Cinsellikle ilgili töreler (fuhuş, nikahsız evlilik ve çocuk, zorla evlendirme, miras, vb.),
2. Yönetimle ilgili töreler ( Aşiret, dini veya siyasi örgütlenmeler ya da kısaca mülkiyetin ve beraberinde olanların yönetimi)
3. Ataerkillikle ilgili töreler
4. Kan davası
Konu: TÖRE NEDİR? 
Paz 15 Haz. 2008, 21:32
